Loghat Bahasa_Jawa

Loghat dalam bahasa Jawa terbahagi menjadi dua kategori:

  1. Loghat Sosial
  2. Loghat Daerah

Loghat dalam bahasa Jawa menurut kelas sosial:

  1. Ngoko
  2. Ngoko Andhap
  3. Madhya
  4. Madhyantara
  5. Kromo
  6. Kromo Inggil
  7. Bagongan
  8. Kedhaton

Kedua-dua loghat terakhir digunakan di kalangan keluarga Kraton dan sukar difahami oleh orang Jawa kebanyakannya.

Kelainan perkataan menurut loghat sosial dalam bahasa Jawa boleh difahami melalui contoh berikut:

  • Bahasa Malaysia: "Maaf, saya ingin bertanya, di manakah rumah Abang Budi?"
  • Bahasa Indonesia: “Maaf, saya mau tanya rumah kak Budi itu, di mana?”
  1. Ngoko kasar: “Eh, aku arep takon, omahé Budi kuwi, nèng*ndi?’
  2. Ngoko alus: “Aku nyuwun pirsa, dalemé mas Budi kuwi, nèng endi?”
  3. Ngoko meninggikan diri sendiri: “Aku kersa ndangu, omahé mas Budi kuwi, nèng ndi?”
  4. Madya: “Nuwun sèwu, kula ajeng tanglet, griyané mas Budi niku, teng pundi?”
  5. Madya alus: “Nuwun sèwu, kula ajeng tanglet, dalemé mas Budi niku, teng pundi?”
  6. Krama andhap: “Nuwun sèwu, dalem badhé nyuwun pirsa, dalemipun mas Budi punika, wonten pundi?”
  7. Krama: “Nuwun sewu, kula badhé takèn, griyanipun mas Budi punika, wonten pundi?”
  8. Krama inggil: “Nuwun sewu, kula badhe nyuwun pirsa, dalemipun mas Budi punika, wonten pundi?”

Berdasarkan daerah, loghat bahasa Jawa adalah seperti berikut:

Kelompok Bahasa Jawa Bahagian Barat:

  1. Loghat Banten
  2. Loghat Indramayu-Cirebon
  3. Loghat Tegal
  4. Loghat Banyumasan
  5. Loghat Bumiayu (peralihan Tegal dan Banyumas)

Kelompok pertama di atas sering digelar bahasa Jawa ngapak-ngapak.

Kelompok Bahasa Jawa Bahagian Tengah:

  1. Loghat Pekalongan
  2. Loghat Kedu
  3. Loghat Bagelen
  4. Loghat Semarang
  5. Loghat Pantai Utara Timur (Jepara, Rembang, Demak, Kudus, Pati)
  6. Loghat Blora
  7. Loghat Surakarta
  8. Loghat Yogyakarta

Kelompok kedua di atas sering digelar Bahasa Jawa Standard, khususnya Loghat Surakarta dan Yogyakarta.

Kelompok Bahasa Jawa Bahagian Timur:

  1. Loghat Madiun
  2. Loghat Pantura Jawa Timur (Tuban, Bojonegoro)
  3. Loghat Surabaya
  4. Loghat Malang
  5. Loghat Tengger
  6. Loghat Banyuwangi (atau disebut Bahasa Osing)

Kelompok ketiga di atas sering digelar Bahasa Jawa Timuran.