Dari segi sejarah, pihak berkuasa undang-undang mengeluarkan pasport berteraskan budi bicara eksekutif setiap negara (atau prerogatif kedaulatan). prinsip undang-undang tertentu diikuti, iaitu: pertama, pasport dikeluarkan atas nama negara; kedua, tiada seorang pun mempunyai hak undang-undang untuk dikeluarkan pasport; ketiga, kerajaan setiap negara, dalam menjalankan budi eksekutifnya, mempunyai budi bicara yang lengkap dan mutlak untuk enggan mengeluarkan atau membatalkan pasport; dan keempat, bahawa budi bicara mereka ini tidak tertakluk kepada semakan kehakiman. Walau bagaimanapun, sarjana perundangan seperti A.J. Arkelian telah berhujah bahawa evolusi dalam kedua-dua undang-undang perlembagaan negara-negara demokrasi dan undang-undang antarabangsa yang terpakai kepada semua negara kini menjadikan prinsip sejarah tersebut usang dan menyalahi undang-undang.[18][19]

Di bawah keadaan tertentu sesetengah negara membenarkan orang ramai untuk memegang lebih daripada satu dokumen pasport; UK adalah satu contoh. Ini terpakai biasanya untuk orang-orang yang banyak mengembara kerana kerja, dan mungkin perlu untuk mempunyai, katakan pasport untuk perjalanan sementara yang lagi satu sedang menunggu visa untuk negara lain. Sebab-sebab dan dokumen sokongan (seperti surat daripada majikan) hendaklah disediakan untuk memohon dokumen kedua UK.[20][21]

Keadaan negara

Kebanyakan negara mengeluarkan hanya satu pasport untuk setiap negara (pengecualian adalah Pasport Keluarga). Apabila pemegang pasport memohon pasport baru (biasanya, disebabkan oleh tamat tempoh pasport yang lama atau kekurangan muka surat kosong), mereka dikehendaki menyerahkan pasport lama untuk pembatalan. Dalam sesetengah keadaan pasport tamat tempoh tidak dikehendaki diserahkan atau dibatalkan (sebagai contoh, jika ia mengandungi visa belum tamat).

Di bawah undang-undang kebanyakan negara, pasport adalah hak milik kerajaan, dan boleh dihadkan atau dibatalkan pada bila-bila masa, biasanya pada alasan yang dinyatakan, dan mungkin tertakluk kepada semakan kehakiman. Di kebanyakan negara, penyerahan pasport adalah syarat bagi pemberian jaminan sebagai ganti bagi penjara selama perbicaraan jenayah yang belum selesai.[22]

Setiap negara menetapkan syarat sendiri bagi pengeluaran pasport.[23] Sebagai contoh, Pakistan memerlukan pemohon untuk ditemuduga sebelum pasport Pakistan dikeluarkan.[24] Apabila memohon untuk mendapat pasport atau kad pengenalan kebangsaan, semua rakyat Pakistan dikehendaki menandatangani sumpah mengisytiharkan Mirza Ghulam Ahmad menjadi nabi pendusta dan semua penganut Ahmadiyyah sebagai bukan Islam.[25]

Sesetengah negara mengehadkan pengeluaran pasport, di mana perjalanan antarabangsa masuk dan keluar sangat dikawal selia, seperti Korea Utara, di mana kegunaan umum pasport adalah hak istimewa untuk jumlah yang sangat sedikit orang yang dipercayai oleh kerajaan. Negara-negara lain meletakkan syarat pada sesetengah rakyat untuk diberikan pasport, seperti Finland, di mana warga lelaki berusia 18-30 tahun mesti membuktikan bahawa mereka telah menyelesaikan, atau dikecualikan daripada, khidmat ketenteraan wajib mereka untuk diberikan pasport tanpa had; jika tidak, pasport dikeluarkan sah hanya sehingga akhir tahun ke-28 mereka, untuk memastikan mereka kembali untuk melaksanakan khidmat ketenteraan.[26] Negara-negara lain dengan khidmat ketenteraan wajib, seperti Syria, mempunyai keperluan yang sama.[27]

Status negara

Pasport mengandungi suatu pernyataan mengenai kewarganegaraan pemegangnya. Di kebanyakan negara, hanya satu kelas kewarganegaraan wujud, dan hanya satu jenis pasport biasa dikeluarkan. Walau bagaimanapun, beberapa jenis pengecualian wujud:

Pelbagai kelas kewarganegaraan di sebuah negara

United Kingdom mempunyai beberapa kelas kewarganegaraan United Kingdom kerana sejarah kolonial. Akibatnya, UK mengeluarkan pelbagai pasport yang serupa dalam penampilan tetapi mewakili status kewarganegaraan yang berbeza yang, kemudiannya, telah menyebabkan kerajaan asing untuk memerlukan pemegang pasport UK yang berbeza untuk jenis kemasukan yang berbeza

Pelbagai jenis pasport, satu kewarganegaraan

Republik Rakyat China (PRC) memberi kuasa Wilayah Pentadbiran Khas Hong Kong dan Macau untuk mengeluarkan pasport kepada penduduk tetap mereka dengan kewarganegaraan Cina di bawah aturan "satu negara, dua sistem". Polisi visa yang dikenakan oleh pihak berkuasa asing ke atas penduduk tetap Hong Kong dan Macau yang memegang pasport tersebut adalah berbeza daripada mereka yang memegang pasport Republik Rakyat China yang biasa. Pasport Wilayah Pentadbiran Khas Hong Kong (pasport HKSAR) membenarkan kemasukan tanpa visa kepada lebih banyak negara berbanding pasport PRC yang biasa.

Ketiga-tiga negara konstituen Negeri Denmark mempunyai kewarganegaraan yang sama. Denmark yang betul ialah ahli Kesatuan Eropah, tetapi Greenland dan Kepulauan Faroe tidak. Warga Denmark yang tinggal di Greenland atau Kepulauan Faroe boleh memilih antara memegang pasport Denmark Kesatuan Eropah dan pasport Denmark bukan Kesatuan Eropah Greenland atau Faroe.

Kelas kewarganegaraan khas melalui pelaburan

Dalam keadaan yang jarang berlaku, suatu kewarganegaraan boleh didapati melalui pelaburan. Sesetengah pelabur telah diterangkan dalam pasport Tonga sebagai 'seseorang yang dilindungi Tonga', status yang tidak semestinya membawa dengan itu, hak tempat tinggal di Tonga.[28]

Pasport tanpa wilayah berdaulat

Beberapa entiti tanpa isu dokumen wilayah berdaulat digambarkan sebagai pasport, terutamanya Liga Iroquois,[29][30] Kerajaan Sementara Orang Asli di Australia dan Perintah Tentera Berdaulat Malta.[31] Dokumen-dokumen tersebut tidak semestinya diterima untuk masuk ke sesebuah negara.

Sah Laku

Pasport mempunyai tempoh sah laku yang terhad, biasanya antara 5 dan 10 tahun.

Banyak negara memerlukan baki sah laku pasport tidak kurang daripada enam bulan semasa ketibaan, serta mempunyai sekurang-kurangnya dua hingga empat muka surat kosong.[32]

Nilai

Salah satu kaedah untuk mengukur 'nilai' pasport adalah untuk mengira 'skor bebas visa', yang merupakan jumlah negara yang membolehkan pemegang pasport untuk kemasukan tanpa memerlukan visa. 5 kumpulan utama adalah seperti berikut:[33]

1. Jerman, Sweden (skor bebas visa: 157)
2. Finland, Itali, Switzerland, Perancis, Sepanyol, United Kingdom (156)
3. Denmark, Belanda, Belgium, Korea Selatan, Norway (155)
4. Singapura, Luxembourg, Austria, Portugal, Amerika Syarikat (154)
5. Greece, Ireland, Jepun (153)