Hopanoid ialah subkelas pelbagai triterpenoid dengan rangka hidrokarbon yang sama dengan sebatian hopana. Oleh itu, kumpulan molekul pentasiklik ini merujuk kepada hopena ringkas, hopanol dan hopana, tetapi juga terbitan yang berfungsi secara meluas seperti bakteriohopanepoliol (BHP) dan hopanoid yang terikat secara kovalen pada lipid A.[1][2]Hopanoid pertama yang diketahui, hidroksihopanon, telah diasingkan oleh dua ahli kimia di Galeri Nasional, London yang bekerja pada kimia gam damar, resin semula jadi yang digunakan sebagai varnis untuk lukisan.[3] Walaupun hopanoid sering diandaikan hanya dihasilkan dalam bakteria, nama mereka sebenarnya berasal dari banyaknya sebatian hopanoid dalam resin tumbuhan dari genus Hopea. Seterusnya, genus ini dinamakan sempena John Hope, Penjaga Regius pertama Taman Botani Diraja, Edinburgh.Sejak penemuan awal mereka dalam angiosperma, hopanoid telah ditemui dalam membran plasma bakteria, liken, briofit, paku pakis, pokok tropika dan kulat.[4] Hopanoid mempunyai struktur polisiklik stabil yang terpelihara dengan baik dalam takungan petroleum, batu dan sedimen, membolehkan produk diagenetik molekul ini ditafsirkan sebagai biopenanda kehadiran mikrob tertentu, dan berpotensi bagi keadaan kimia atau fizikal ketika masa pemendapan.[5] Hopanoid tidak dikesan di dalam arkea.[6][7]