Topik Indo-Eropahextinct:
Anatolian ·
Paleo-Balkans (
Dacian,
Phrygian,
Thracian) ·
Tocharianhistorical:
Anatolians (
Hittites,
Luwians)
Celts (
Galatians,
Gauls) ·
Germanic tribes Illyrians ·
Italics ·
Cimmerians ·
Sarmatians Scythians ·
Thracians ·
Tocharians Indo-Iranians (
Rigvedic tribes,
Iranian tribes)
Templat:PIE noticeProto-Indo-Eropah (
PIE)
[1][2] ialah
pembinaan semula linguistik bahasa moyang
bahasa-bahasa Indo-Eropah yang sepunya, bahasa yang paling banyak dituturi di dunia.Banyak kerja dijalankan dalam pembinaan semula PIE daripada mana-mana
bahasa proto yang lain, dan ia setakat ini yang paling senang difahami daripada semua bahasa-bahasa kuno pada usianya. Majoriti kerja linguistik ketika abad ke-19 ditumpukan pada pembinaan semula PIE atau bahasa-bahasa proto turunannya (seperti
Proto-Germanic dan
Proto-Indo-Iranian), dan kebanyakan teknik moden pembinaan semula linguistik (seperti
kaedah perbandingan) telah dikembangkan akibatnya. Kaedah ini membekalkan semua pengetahuan kini tentang PIE memandangkan tiada tulisan bahasa itu terakam.PIE dianggarkan dituturi sebagai bahasa yang tunggal dari 4500 SM ke 2500 SM
[3] ketika Akhir
Neolitik ke Awal
Zaman Gangsa, walaupun anggaran berlainan lebih daripada seribu tahun. Menurut
hipotesis Kurgan yang lazim,
tanah air asal orang Proto-Indo-Eropah mungkin pernah berada di
steppe Pontus–Kaspia di Eropah Timur. Pembinaan semula linguistik PIE juga ada membekalkan wawasan ke dalam
budaya dan
agama penuturnya.
[4]Semenjak orang Proto-Indo-Eropah menjadi terpencil antara satu sama lain melalui
penghijrahan Indo-Eropah, bahasa Proto-Indo-Eropah telah dituturi oleh kumpulan yang pelbagai dalam
loghat kawasan yang kemudian mengalami pelencongan
hukum bunyi Indo-Eropah, dan sama dengan perubahan dalam morfologi, loghat-loghat ini pindah bentuk secara perlahan namun akhirnya juga ke
bahasa-bahasa Indo-Eropah kuno yang diketahui. Dari sana, pelencongan linguistik lanjutan menyebabkan perkembangan bahasa turunan sekarang iaitu bahasa-bahasa Indo-Eropah yang moden. Kini, bahasa turunan, daripada PIE dengan penutur asli yang teramai ialah
Sepanyol,
Inggeris,
Portugis,
Hindustani (
Hindi dan
Urdu),
Bengali,
Rusia,
Punjabi,
Jerman,
Parsi,
Perancis,
Itali dan
Marathi. Beratus-ratus bahasa turunan hidup yang lain daripada julat PIE range daripada bahasa-bahasa pelbagai seperti
Albania (gjuha shqipe),
Kurdi (کوردی),
Nepali (खस भाषा),
Tsakonian (τσακώνικα),
Ukraine (українська мова), dan
Wales (Cymraeg).PIE ada sistem
morfologi terperinci yang memasukkan
akhiran fleksi (seperti bahasa Inggeris life, lives, life's, lives') as well as
ablaut (vowel alterations, contohnya, seperti yang terpelihara dalam bahasa Inggeris sing, sang, sung) dan
aksen.
namaan dan
kata ganti nama PIE ada sistem
tasrif nama yang kompleks, dan
kata kerja serupa ada sistem
konjugasi yang kompleks.
phonology,
partikel,
angka, dan
copula PIE juga dibina semula dengan baikSimbol asterisk digunakan bagi menandakan perkataan yang dibina semula, seperti *wódr̥ '
water', *ḱwṓ '
dog' (bahasa Inggeris hound), atau *tréyes 'three (maskulin)'.
