Pada bulan Ogos 1978, selepas kematian Paus Paul VI, Kardinal Wojtyła mengundi dalam konklaf kepausan, yang memilih Paus John Paul I. John Paul I meninggal dunia selepas berkhidmat 33 hari sebagai paus, yang mengadakan lagi konklaf.[30][25][31]

Konklaf kedua tahun 1978 bermula pada 14 Oktober, sepuluh hari selepas pengebumian. Ia dipecahkan antara dua calon yang kuat untuk pemilihan kepausan: Giuseppe Cardinal Siri, Uskup Agung Genoa yang konservatif, dan Giovanni Cardinal Benelli, Uskup Agung Florence yang lebih liberal serta juga kawan rapat John Paul I.[32]

Penyokong Benelli yakin bahawa beliau akan dipilih, dan pada awal pemilihan tersebut, Benelli mendapat sembilan undi kejayaan.[32] Walau bagaimanapun, kedua-dua mereka menghadapi penentangan yang mencukupi kerana undian tidak mungkin diguna pakai. Giovanni Colombo, Uskup Agung Milan dianggap sebagai calon kompromi di kalangan pemilih kardinal Itali, tetapi ketika beliau mulai menerima undi, beliau mengumumkan bahawa beliau akan menolak jawatan kepausan tersebut sekiranya memenangi undian.[33] Franz Cardinal König, Uskup Agung Vienna, mencadangkan nama Karol Józef kepada rakan-rakan kardinal lain sebagai suatu calon kompromi lain.[32] Wojtyła memenangi undi kelapan pada hari ketiga (16 Oktober) dengan 99 undian daripada 111 orang pemilih memihak kepada beliau, menurut akhbar Itali.

John Paul II ialah paus bukan warganegara Itali pertama dalam masa 455 tahun. Beliau berkhidmat sebagai paus selama 27 tahun, menjadikannya paus kedua yang lama berkhidmat selepas Paus Pius IX yang memegang jawatan itu selama 31 tahun dan tujuh bulan.[34] Beliau juga ialah Paus pertama yang dilantik dari kalangan puak Slav. Beliau juga merupakan paus yang paling banyak melakukan lawatan dalam sejarah dengan 104 lawatan antarabangsa.

Semasa hidupnya, beliau belajar banyak bahasa asing. Bahasa ibunda beliau merupakan bahasa Poland, dan beliau mempelajari bahasa Latin dan Yunani Kuno di sekolah. Pada hari beliau secara rasmi menjadi Paus, beliau berucap kepada orang ramai dalam bahasa Itali, Inggeris, Jerman, Perancis, Sepanyol, Czech dan Portugis.[35] Beliau juga tahu bercakap sedikit dalam bahasa-bahasa Lithuania, Hungary, Rusia dan Ukraine.

John Paul II mengbeatifikasikan ramai orang. Ini bermakna bahawa Paus memberi orang-orang ini gelaran "Diberkati". Satu contoh ialah pelukis Fra Angelico, yang tinggal pada tahun 1400-an. Selepas mengkaji hidup dan pengajaran, ia telah memutuskan bahawa beliau secara rasmi akan dipanggil "Fra Angelico yang Diberkati". John Paul II memberi lebih ramai orang gelaran "Diberkati" daripada paus lain dalam sejarah. Beliau juga membuat ramai orang kudus.

Pada tahun 1984, John Paul II memulakan Hari Belia Sedunia yang pertama kali diadakan di Rom dan dihadiri oleh kira-kira 300,000 orang. Sejak itu ia telah diadakan di negara yang berbeza setiap tahun. Perayaan yang dianjurkan pada hari ini menggalakkan anak-anak muda untuk setia kepada Tuhan, dan untuk hidup bersama dengan damai. Berjuta-juta orang telah menghadiri acara ini.

Kunjungan paus

Paus pertama yang membuat kunjungan paling banyak adalah Paus Paul VI. Seperti beliau, John Paul II suka membuat kunjungan. Semasa beliau menjadi paus, beliau membuat 105 lawatan, melawat 117 buah negara.[36] Secara keseluruhan, beliau mengembara lebih dari 1.1 juta km (725,000 batu). Di mana sahaja beliau pergi, beliau menarik perhatian orang ramai. Semua perjalanan ini dibayar oleh wang negara-negara yang dikunjunginya dan bukan Vatikan.

Lawatan rasmi pertama John Paul II ialah ke negara asalnya di Poland, pada bulan Jun 1979. Di sana, beliau sentiasa dikelilingi oleh orang ramai yang gembira dan bersorak.[37] Paus ingin membawa kebebasan dan hak asasi manusia ke negaranya. Lawatan beliau mendorong Poles untuk menentang komunisme, dan pada tahun 1980 gerakan Perpaduan ditubuhkan. Pada lawatan seterusnya ke Poland, beliau membuat mesej sokongannya lebih kuat. Kesatuan Soviet telah menguasai Eropah Timur selama bertahun-tahun. Poland merupakan negara pertama yang mula membebaskan diri dari genggaman kuasa Kesatuan Soviet pada tahun 1989.

Beliau turut melawat ke tempat-tempat di mana paus-paus sebelumnya telah pergi, seperti Amerika Syarikat, atau Israel. Beliau juga pergi ke banyak negara yang paus sebelumnya tidak pernah kunjungi. Beliau ialah paus pemerintah pertama melawat United Kingdom, di mana beliau bertemu dengan Ratu Elizabeth II yang berkhidmat sebagai Gabenor Agung Gereja England.

Pada tahun 1982, Paus membuat lawatan ke Jepun, dan pada tahun 1984 ke Korea Selatan dan Puerto Rico. Beliau ialah paus pertama yang melawat Cuba.[38] Semasa lawatannya pada Januari 1998, beliau mengkritik Cuba dengan tidak membenarkan orang untuk menganut agama mereka secara bebas.[8] Beliau juga mengkritik sekatan Amerika Syarikat terhadap Cuba.[39] Pada tahun 2000, beliau menjadi Paus Katolik moden pertama untuk melawat Mesir,[40] dan bertemu dengan Paus Coptic,[40] dan Patriarch Besar Ortodoks Alexandria.[41] Beliau ialah Paus Katolik yang pertama untuk melawat dan berdoa di sebuah masjid di Damsyik, Syria pada tahun 2001.[42] Beliau melawat Masjid Umayyad, di mana John si Pembaptis dipercayai telah dikebumikan di sana.[43]

Pada tahun 1988, beliau membuat lawatan ke Lesotho untuk membeatifikasikan Joseph Gérard.[44] Pada 15 Januari 1995, semasa Hari Belia Sedunia ke-10, beliau mengetuai Misa kepada kira-kira empat hingga lapan juta orang di Taman Luneta, Manila, Filipina. Acara ini dianggap sebagai acara tunggal terbesar dalam sejarah dunia Kristian.

Selepas serangan pada 11 September 2001, walaupun orang ramai bimbang tentang keselamatannya, Paus melawat Kazakhstan dan bercakap kepada para penonton termasuk orang Islam yang ramai. Beliau juga melawat ke Armenia untuk mengambil bahagian dalam perayaan 1700 tahun Kristian.[43][45] Beliau menyambut Misa menggunakan pelbagai bahasa tempatan semasa beberapa lawatan, termasuk Kiswahili di Nairobi, Kenya pada tahun 1995 dan bahasa Indonesia di Timor Leste.[46]

Semasa lawatannya, Paus sentiasa menunjukkan pengabdiannya kepada Perawan Maria yang Diberkati.[47] Beliau melawat banyak keramat yang dikurniakan kepadanya, terutamanya Knock di Ireland, Licheń Stary di Poland, Fátima di Portugal, Guadalupe di Mexico dan Lourdes di Perancis.[48]